Armenzorg rond 1880

• Datering van de gebeurtenis: Rond 1880

Er is al veel bekend en over geschreven hoe de 'armenzorg' vroeger in Tilburg was georganiseerd. Het is ook een belangrijk thema. Er waren vroeger immers veel arme mensen! Minder bekend is hoe men aan inkomsten kwam.

In de 'Tilburgsche Courant' van 4 januari 1877, alsook in de 'Nieuwe Tilburgsche Courant' van 8 januari 1882 trof ik een paar advertenties aan die in dit verband een beetje uitsluitsel geven. Beide advertenties plaats ik hiernaast.

De advertentie voor het 'Concert voor de armen' in de 'gewone concertzaal' van de N.K. Harmonie op zaterdag 6 januari 1877 is waarschijnlijk goed genoeg zó te lezen. Entrée ƒ 0,49. Een 'koopje' zouden wij denken, of was het toch voor de armen zélf bedoeld? Ik denk het niet.

De tekst van de tweede advertentie (per abuis staat overigens 5 januari 1881 vermeld in plaats van 1882) laat ik, terwille van een betere leesbaarheid, althans delen ervan, hierna volgen (gegeven genoemde 'Heiligen Geest' doet het me zijdelings wel een beetje denken aan 'Rijke Roomsche Armoede' ....) :

'Houtverkooping voor de Groote of Heiligen Geest Armen te Tilburg. Burgemeester en Wethouders van Tilburg zullen op Woensdag den 25 Januari 1882 des avonds om 5½ uur, ten Koffiehuize van de Wed. J.B. Marinus ten behoeve van den Groote of Heiligen Geest Armen publiek verkoopen:

3 Koopen Schaarhout, in het bosch de Zwatrijk; 5 idem in de Heidenvelden; 1 Koop op het Goirke achter Hosemans; 2 Koopen in de Heinigen perceel in gebruik bij Graafmans; 1 Koop in de Stokhasselt aan den uitlegger; 2 Koopen kanadaboomen in de Postelstraat; 1 Koop appel- en kerseboomen en mastenbrandhout;' enzovoorts, alsmede

'Publiek verhuren: 3 percelen Wei- en Bouwland, gelegen in de Koestraat en Molenstraat, behoord hebbende tot de Bouwhoeve, in gebruik bij Paulussen.'

Het café van 'Jantje Marinus' stond achter de Heikese kerk richting Piusplein, op de hoek van een smal steegje. Vooral middenstanders kwamen er graag (Bron: Pierre van Beek - Tilburgse Taalplastiek). Zie bijgaande afbeeldingen 3 en 4 (via RAT).

Louis Sparidans, Grave