Mieke-Nelie van der Heijden
- Geboortedatum: 1945
- Sterfdatum:
Bekende Nederlander, geboren en getogen in Tilburg.
Geboren 13 juli 1945, woonde lange tijd in de Tuinstraat nr. 36. Zijn vader had daar een zaak had, Den Edelen Hertog een soort cateringbedrijf. In de jaren zestig ging hij Nederlands studeren aan het Instituut voor Neerlandistiek in Amsterdam. Het gedicht hieronder, De Brug Terug, herinnert aan de tijd dat hij Tilburg verliet. Al snel richtte hij met drie compagnons het ensemble Kabaret Ivo de Wijs op, dat in 1967 het Camerettenfestival won. Dat festival bestond toen pas en de jury roemde vooral de inventieve en ironische teksten van Ivo de Wijs. Het kwartet bestond uit Ivo de Wijs, Pieter Nieuwint, Richard Fritschky en Aggie Terlingen (later opgevolgd door Marnix Kappers).
‘DE BRUG TERUG'
'De smalle stalen brug over het water
Voerde van Tilburg, mijn geboortegrond
Naar Amsterdam, waar ik de wereld vond:
Mijn vrouw, mijn huis, mijn werk voor het theater
Zo was de Waal voor mij de Hellespont
Heel langzaam werd de smalle schoolverlater
Een man in bonis, die steeds obstinater
Betoogde dat zijn jeugd niet meer bestond
Verwijtend komt het heimwee op me af:
Ga terug! Waar ben je al die tijd gebleven?
Maar ach, mijn ouders liggen in hun graf
De lindeboom is weg, de kloof te groot
De oude brug bracht mij het volle leven
De nieuwe brug loopt onmiskenbaar dood'
Na zijn studie Nederlands heeft hij vier jaar les gegeven aan een basisschool. Vanaf 1971 tot 1980 is hij gaan optreden met zijn eigen Kabaret. Vier theaterprogramma's, zes langspeelplaten en één CD zijn in die tijd gemaakt. Van 1985 tot 2005 werkte moest hij elke zondag vroeg op: als presentator en dichter van het radio-programma Vroege Vogels werd hij weer een landelijke bekendheid.
Nog een gedicht Ivo de Wijs
‘QUIZ'
‘Goed, daar gaan we, knappe koppen
Houd de vingers bij de knoppen
En houd goed in het vizier
Ieder antwoord is een dier
Welke mol zou graag beroofd zijn
Van de akelige hoofdpijn
Die hem dwarszit in zijn hol?
Da's de Paraceta-mol!
Welke ree houdt in de gaten
Of er teveel koolhydraten
Schuilen in het kerstdiner?
Da's de Aardappelpu-ree
Welke mus blijft ervoor waken
Dat zijn naam bekend zal raken?
Wat hij niet wil hebben dus
Dat is de Anony-mus
Welke tor maakt kleine gaatjes
Meestal twee - in alle blaadjes
Maar ook in uw deur of hor?
Dat is de Perfora-tor
Welke gans ziet met de zijnen
Slopen van supporterstreinen
Als een echte buitenkans?
Eh... de F-side-hooli-gans
Welke koe - we gaan besluiten
Brengt u dadelijk naar buiten
Met een dankwoord en houdoe?
(Niemand? Jammer!)
Dat is de Merci-beau-koe'
(Uit: Vroege Vogels' Zwanezang )
Zijn eerste gedichtenbundel was Olleke Bolleke in 1974. Daarna volgden er vele. Hij schreef ook veel teksten en liedjes voor anderen, zoals Paul de Leeuw, Jenny Arean, Kinderen voor Kinderen, Lenette van Dongen. Hij heeft ook toneelstukken en musicalteksten geschreven: Pippi Langkous, Koning van Katoren, Alleen op de Wereld enz. enz.
Op zijn zestigste stopte hij na 20 jaar als presentator en tekstschrijver voor het radio-programma Vroege Vogels. Hij werd toen opgevolgd door de Tilburgse dichter en performer Frank van Pamelen (die het uiteindelijk veel korter volhield dan Ivo).
Samen met zijn neef Theo Danes (1983, Amsterdam) publiceerde hij ook twee dichtbundels. Theo ziet in zijn oom ook zijn ‘rijmcoach' en is vanaf zijn 7e een goede tienkamper en atleet. Ondertussen trad Ivo vanaf midden jaren 90 tot 2009 ook - weer - samen met Pieter Nieuwint (zie hierboven) geregeld op in de theaters in het hele land met Literair Variété en Literair Varié2. Light verse, (lichte) gedichten, taalspelletjes met het publiek, uitleg over de ‘rijmkunst'. Allemaal zaken die Ivo de Wijs tien keer per jaar samen met zijn oude kabaret-makker naar het podium bracht.
Ivo de Wijs won vele prijzen, waaronder De Edison, De Gouden Harp, Zilveren Reiss-microfoon, Zilveren Griffel, Kees Stipprijs, de Groenmanprijs (Genootschap Onze Taal) en de Oudemansmedaille (Natuurmonumenten).
In 2009 - toen Tilburg 200 jaar stadsrechten had - zette Ivo de Wijs zijn handtekening in een grote tegel in de Alexanderstraat, vergezeld door vele andere bekende en niet-zo-bekende Tilburgers. Het straatje stond vroeger bekend als ‘het straatje van Van Nunen-Boes'... Zo zal Ivo de Wijs het ook kennen. In de Sinterklaastijd gingen alle kinderen in de jaren 50 en 60 daar kijken wat ze aan Sinterklaas zouden kunnen vragen (de reclamefolders bestonden toen nog niet).
Bronnen: Wikipedia & andere websites over Ivo de Wijs.
Foto's van Internet. Fotograaf mij onbekend.
