Art deco op hoek Smidspad

Joke van Egten - Wilhelminapark 125

Als je vanaf het Wilheminapark het Smidspad betreedt, valt je blik bijna automatisch op het hoekhuis aan de rechterkant, met het opvallende torentje. Het mag dan wel geen winkel meer zijn, maar bewoonster Joke van Egten gebruikt het oude winkelgedeelte nog steeds, nu als kunstopslag en -uitstalling.

RAT654106_Wilhelminapark 125_Schmidlin 1910

Foto Collectie Regionaal Archief Tilburg | Schmidlin

 

De woning zoals die er nu staat is gebouwd in 1927, in opdracht van brood- en banketbakker Van de Westen. Daarvoor zat er een bakkerij in een klein wit huisje met een lap grond erachter. Van de Westen moet een artistieke bakker zijn geweest, want het hele pand is gebouwd in art deco stijl, in plaats van de standaard inrichting die bakkers vaak hadden. Op de hoek zat de winkel met etalage, met daarachter een kleine pronkruimte waar voor speciale gelegenheden (zoals Sinterklaas en Pasen) allerlei producten werden uitgestald.

Joke en haar man Fred Gladdines kochten het pand in 1985 van Van de Westen, die in de jaren ’70 gestopt was met bakken. De centrale verwarming moest toen nog aangelegd worden, omdat de woning voorheen altijd verwarmd was geweest door de ovens van de bakkerij. Het pand is een beschermd stadsgezicht en mag niet zomaar verbouwd worden, maar volgens Joke is dat ook niet nodig. Het is een stevig huis, goed gebouwd en zo lang er niets instort, laat ze het staan. Het huis is dus bijna ongeschonden gebleven en heeft nog de originele inrichting. Dat is bijvoorbeeld terug te zien in de bijzondere glazen vloer die in de winkel en de serre ligt. De glazen tegeltjes slijten wel, maar blijven gekleurd. Ook heeft de woning prachtige plafonds, glas-in-loodramen en originele art deco tegels in de keuken en de gang.

Het is een groot pand, maar alle ruimtes zijn nog in gebruik. In eerste instantie werd de begane grond gebruikt voor exposities. Achterin was een atelier waar keramiek werd gemaakt, maar door problemen met de klei besloot Joke daarmee te stoppen en over te stappen op beton. Haar man Fred was betontechnoloog en samen zijn ze cursussen gaan geven, onder andere op scholen, bij architecten en aan afgestudeerde kunstenaars. Naast deze lessen in kunstzinnig omgaan met beton werd de galerie draaiende gehouden. Uiteindelijk veranderde de galerie weer in een woonkamer en ging Joke lesgeven op de middelbare school.

De voormalige bakkerij (inclusief oven) is gesloopt, werd daarna een tijd gebruikt als beeldhouwatelier, toen als speelruimte voor de kinderen en is nu de oefen- en muziekruimte van Joke’s zoon. Boven deze muziekruimte is een opslagzolder, geschikt voor groot schilderwerk zoals decors. De oude paardenstal is nu een houtopslag, de schuur voor de wagen is een beeldhouwopslag geworden en waar vroeger de taarten werden gemaakt, is nu een keramiekatelier.

Dat bakker Van de Westen in het collectief geheugen zit, blijkt wel uit het feit dat er nog steeds mensen langskomen en vertellen dat het zo’n fijne bakker was, met lekkere producten en een mooie inrichting. Des te beter dat Joke het interieur heeft behouden, zodat het blijft zoals het al bijna 100 jaar is geweest.

 

Tekst en foto's Lis Engbers

Ansichtkaart Collectie Regionaal Archief Tilburg

 

Voor het gebied tussen Wilhelminapark, TextielMuseum en De Pont museum is (onder andere door de twee musea en de gemeente) de Gebiedsagenda Museumkwartier gemaakt. Belangrijk punt in die agenda is het aangenamer maken van routes in het gebied voor wandelaars, bijvoorbeeld door meer aandacht te geven aan groen, erfgoed en cultuur. Het Smidspad is een van deze routes. in september-oktober 2023 vertellen we enkele verhalen over het Smidspad. 

Alle rechten voorbehouden