Catalonië gaat verder

  • Datering van het verhaal: 1944-1950

Niet bij de pakken neerzitten

Tijdens onze vorige bijdrage over Catalonïe hebben wij u verlaten op het einde van de oorlogsperiode 1940-1945. Wij pakken de draad op, op het moment dat Harrie van Diessen flink op zijn tanden moet bijten.

Zijn trotse bezit de auto van het merk Plymouth had hij in het laatste oorlogsjaar verstopt achter de in ruime mate aanwezige strobalen. Dit was kort voor de bevrijding. Harrie van Diessen was bang dat de terugtrekkende Duitsers de auto zouden gebruiken voor hun terugtocht. Iemand had dat verraden (misschien een oud-medewerker?). De auto werd daadwerkelijk door de Duitsers in beslag genomen bij hun terugtocht. Zij waren erg kwaad op de eigenaar, als excuses voerde Harrie van Diessen aan dat hij de auto had verstopt voor de Engelsen die in aantocht waren. Ze slikten dit als zoete koek en hun boosheid ebden weg. Ze wilden wel alles hebben, dus eveneens het reservewiel. Dat lag op de zolder. Harrie van Diessen gaf te kennen dat hij geen reservewiel bezat. Duitsers accepteerden dit en vertrokken met de auto, maar zonder reservewiel. De auto is rijklaar gemaakt door een monteur van garage de Groot, die door de Duitsers was meegebracht.

Nog een aan de slechte tijd gerelateerd verhaal. De weegbrug werd gebruikt om stro te wegen als dat werd aangeleverd door de boeren, met paard en kar. Op diezelfde weegbruggen werden ook kolenkarren gewogen. De paarden stonden dan te trappelen op de houten vloer. Terwijl die karren daarop stonden kwamen vrouwen langs met hun kolenkit en schraapten dan snel stiekem er wat kolen af. Dit gebeurde alleen in de periode dat er een groot gebrek was aan hout en kolen , o.a. op het einde van de oorlog. Harrie had een bos aan de Dongenseweg en dat is in die jaren nagenoeg helemaal illegaal gesloopt door onbekende derden

Afvalstro werd tevens dienstbaar gemaakt voor de bekende Tilburgse hobby, het fokken van konijnen. Een zekere van de Besselaar (een trouwe werknemer die waarschijnlijk het langst van allemaal in dienst is geweest) die "kwikte" uit de losse pols de zakken en gaf dan aan hoeveel het moest kosten. Van de Besselaar was een erg lange man en super mager. Hij at elke morgen spek met eieren. Op een zekere dag moest hij naar het ziekenhuis, en was erg ontdaan dat hij daar moest blijven. Men had daar nog nooit zo'n mager iemand gezien.

Op het einde van de oorlog is de productie van Strohulzen stil komen te liggen. Stro was vrijwel niet meer te koop en na de oorlog werd het stro direct in pakken op het land geperst. Ook kwam toen de kartonnen doos enorm in opkomst en was er vrijwel geen vraag meer naar strohulzen. Vele strooulzenfabrieken zijn overgegaan op andere artikelen (o.a.. Halmplank uit Someren = dakbeschot).

Harrie kende het drukvak niet en ging later een compagnonschap aan met G. Naaykens, bedrijfsleider van een drukkerij uit Eindhoven. Van toen af is de naam van drukkerij "DE ADELAAR" gewijzigd in "TILBURGSE STEEN- EN OFFSETDRUKKERIJ", (Datum van aangaan compagnonschap 1 mei 1945).
Op 1 mei 1952 trekt Harrie van Diessen zich terug uit de drukkerij en ontvangt hiervoor een bedrag van fl. 105.000,- (Ruim 47.000 euro).

Kort na de bevrijding is de opslagloods van Catalonië gevorderd door het Amerikaanse leger. Er werd een legerdrukkerij geplaatst, grote trucks welke aan de zijkanten werden uitgeklapt .De activiteit van de Oliehandel Catalonië is na de oorlog niet echt meer op gang gekomen. (Met uitzondering van de flesjes aanstekerbenzine, zolang de voorraad gesuikerde benzine toereikend was).

Dan komen we terecht in de na-oorlogse opbouwperiode van Europa, met Nederland in het bijzonder.Nederland herrijst en er komt een steeds grotere vraag naar Glasverpakking. "De Vereenigde Glasfabrieken te Schiedam, Leerdam en later tevens uit Maastricht kunnen amper aan de vraag voldoen.

De (bulk)verpakking van de ledige flessen en potten heeft in de loop van de jaren de nodige belangrijke veranderingen doorgemaakt. Werden deze eerst doorgaans in grote manden verpakt, al of niet aangevuld met stro, later kwamen er grote houten kratten waarin de glasverpakking werd verzameld. Vervoer van deze zware (100 kg. was geen uitzondering) kratten ging in die tijd per auto, boot of spoor. Later kwamen er laadkisten van de Nederlandse Spoorwegen, drie stuks op een wagon. Deze werden in Tilburg en omstreken door de transporteur. Wassing uit Tilburg met speciale wagens afgeleverd. In deze laadkisten zaten de flessen los verpakt (ca 5000 1 liter melkflessen of ca. 7000 wijn- en portflessen).

Rien van der Heijden
Februari 2009 (204)

Met dank aan:
Familie van Diessen
Werkgroep: Theresia in de schijnwerpers

Bijlages:
Foto 1,2, en 3: Briefhoofden en auto firma Wassing
(Beeldonline Regionaal Archief Tilburg)

Foto 4: Briefhoofd Catalonië
Foto 5: Afleverbonnen foeuragehandel
Foto 6: Afleverbon naaimachineolie
(4,5,6 : Met dank aan Harrie Schoenmakers voor het beschikbaar stellen van de documenten)