Mijn vader en de BBA

  • Datering van de gebeurtenis: circa 1934 - 2004

Mijn vader en de Brabantsche Buurtspoorwegen en Autodiensten - 1934-2004

 

Toon van der Heijden (1914 - 1990) werkte vanaf circa 1937 als jong autobusmonteur bij de NV Stadsdienst in Tilburg, die in 1947 door de BBA is overgenomen. Hij had zijn vakdiploma's behaald aan de Ambachtschool aan de Spoorlaan en later in de avonduren. Hij heeft dus een groot deel van de geschiedenis van de Tilburgse ‘afdeling' van de BBA meegemaakt. In 1962 vierde hij met zijn gezin, vrouw Jacq en de vijf kinderen zijn 25-jarig jubileum. Er werd een receptie aangeboden voor familie en collega's in Villa Desiré aan de Spoorlaan in Tilburg, waar de catering werd verzorgd door cuisinier F. van Kempen, cuisinier.

 

De BBA is in 1934 opgericht door overname en fusie van zes tramwegmaatschappijen. De BBA nam vanaf 1937 nog twee tramwegmaatschappijen en diverse busdiensten over. Vanaf 1937 werd het personenvervoer door de BBA alleen nog met bussen verzorgd, niet meer met trams. Toch volgde het lijnennet bijna overal vaak de vroegere tramlijnen. In de provincie werkte toen ook nog een andere busmaatschappij; de Zuidooster ofwel ZO. In 1978 hebben BBA en ZO een aantal lijnen geruild, zodat toen de vervoersgebieden wat duidelijker werden. De oostelijke grens werd vanaf die tijd gevormd door de lijn Oss-Uden-Veghel-Eindhoven.

 

De stad Tilburg werd in 1947 door de BBA overgenomen van de NV Stadsdienst, waarbij ook de lijn Tilburg-Goirle hoorde. Bijna alle personeelsleden gingen over naar de BBA. De BBA, met zijn hoofdkantoor in Breda, had naast streekdiensten ook stadsdiensten: in Breda, Tilburg, 's Hertogenbosch, Helmond (tot 1960, daarna ZO), Oosterhout, Oss, Roosendaal en Bergen op Zoom.

 

In Nederland kwamen de eerste autobusdiensten op gang na de Eerste Wereldoorlog. De allereerste ‘omnibus' , bedoeld voor openbaar vervoer, ontstond al in 1662 in Parijs. Die stadsdienst maakte gebruik van paardenbussen. Het was zo'n succes dat in 1880 al ongeveer 800 bussen door Parijs reden. Steeds meer andere steden gingen dit voorbeeld volgen. Rond 1890 reden er in Londen 810 bussen: paardenomnibussen én stoomdiligences.

 

Mijn vader werkte dus vanaf 1937 bij de Tilburgse stadsdienst als autobusmonteur. Zijn diploma's had hij gehaald op de Ambachtschool en op bijscholingscurssussen in de avonduren. Op de hoek Spoorlaan-Utrechtsestraat was lange tijd de BBA gevestigd, zowel de kantoren als de werkplaats en garage. Dit was dus tegenover het huidige busstation van Veolia, naast het NS - station. Vanaf circa 1990 bevinden deze zich in de Fatimastraat. Voor het personeel en hun gezinnen werd door de BBA goed gezorgd . In de jaren vijftig en zestig was er elk jaar in de schoolvakantie een busreisje voor kinderen van circa 5 tot 14 jaar. Drie of vier BBA/bussen vol jeugd en begeleiders gingen bv. naar Schiphol, een dierenpark of naar het strand.

Jaren 50/60: Een dagje uit in een tijd, waarin dat nog niet zo gebruikelijk was. Een bijzonder dag, met lekker eten en drinken, en veel mooie herinneringen. Voor het personeel met aanhang was er elk jaar ook een uitstapje, zoals een dagje naar Brussel naar het Atomium en Manneke Pis, naar het strand van Scheveningen (ezeltjerijden) en naar Volendam (verkleed als vissers).

 

De foto's van Beeldonline RAT geven een mooi beeld van de Tilburgse afdeling van de BBA tussen 1947 en 2000.

In 2001 is de BBA overgenomen door Connexion, in 2006 door Veolia.

 

Foto's:

1. Wachthuisje op de Heuvel onder de Lindeboom (jaren 50) (foto Jospe)
2. Idem in de jaren 80
3. Statenlaan: nieuwe bushalte voor de nieuwe wijk 't Zand (jaren 70)
4. Personeel BBA Tilburg (jaren 30) (foto A. van Beurden)
5. BBA-bus van de lijn Tilburg - Turnhout (jaren 80)
6. BBA-bus bij de garage aan de Fatimastraat (jaren 90)
7. De busremise aan de Lochtstraat met Fraterhuis Gasthuisstraat op de
achtergrond (jaren 60)
(is nu Burg. Brockxlaan met veel nieuwbouw)
9. Bussenparade bij officiële opening nieuwe stadsdienst met de chef van
de afdeling Tilburg (1947)
10. Oude stadsbus, geshowed bij viering 125 jaar spoorlijn Tilburg - Breda
(1988)
11. BBA-personeel bij de bussenparade in 1947 (zie ook 8 en 11)
12. BBA-personeel aan de borrel in 1947 (zie ook 8 en 10).

 

Bronnen: diversen; o.a. site Veolia; Wikipedia (2012); eigen geheugen (2012)

 

Mieke-Nelie vd Heijden (1948)
(dochter van Toon AJC vd Heijden, 1914-1990).

 

Tilburg Wiki: