Anton van de Wiel
HET VOLK KRIJGT EEN VROOLIJKEN DAG (2)
Het is dit jaar op een haar na 200 jaar geleden, dat het rauwe volkje van de Kozakken hier de Fransen wegjoeg en, in december 1813, de plaats vrijmaakte voor de “soeverein”, de nieuwe koning Willem I.
De Fransen kwamen destijds in 1794, toen ze, eerlijk is eerlijk, een bevrijdersrol speelden met hun “vrijheid, gelijkheid en broederschap”, tot ze in 1813 en 1814 door de Russen en de Pruissen weggejaagd werden. Ze hadden het wat te bont gemaakt.
Bij de komst van de Fransen werd er, op 6 september 1794, gevochten rondom den Hogen Dries, dat is dus zowat aan het einde van de huidige Sint Jozefstraat. De Fransen kwamen met een goede 40.000 man vanuit het zuiden. Met strooi en rössen maakten ze een legerkamp, om vervolgens op hun gemak Tilburg af te stropen op zoek naar eten en zo.
En intussen werd Tilburg ook geteisterd door de “rode loop”, een besmettelijke ziekte die tot december hier woedde. Alles bij elkaar moeten er, door al die ellende, zowat 500 Tilburgers overleden zijn.
De zogenoemde “Franse tijd”, die toen volgde (de Bataafse Republiek, dan het koningrijk Holland, dan gewoon een deel van Frankrijk) sla ik over. Het is in veel opzichten niet eens zo’n verkeerde tijd geweest (hoewel, we hadden weinig te zeggen natuurlijk), maar door het optreden van Napoleon was het toch nogal een gewelddadige tijd. Napoleon maakte ook een klein foutje, die diktators vaker maken, hij nam te veel hooi op zijn vork. En toen hij Rusland aangevallen had, kwamen de Russen prompt op tegenbezoek………
En zo verschenen in december 1813 de Kozakken en Russische en Pruissische huzaren, die bij Weelde en Ravels de Fransen met geweld verjoegen.
Dagboekschrijver J.B. de Beer uit Tilburg schreef op 10 december 1813 het volgende:
“ ’sAvonds passeerden nevens mijn huis de eerste patrouille kosakken, ongeveer 110 man, dewelke zich naar de groote Markt begaven, uitgenomen vijf, die bleven op de weekmarkt, bij het huis van Jan Dovion”………
En met deze zin begint het verhaal van de eerste ontmoeting van onze Tilburgse overgrootouders met de Russische en Pruissische “bevrijders”. Dat verhaal moeten we echt wel als een apart hoofdstukje geven !
Slot volgt.
Anton van de Wiel.
