De eerste Citroën

  • Datering van de gebeurtenis: oktober 1919

De geboortedatum van mijn opa Jos (Sjef) Mannaerts weet ik niet precies, maar hij is in elk geval op 17 juli 1983 op 96-jarige leeftijd overleden. Hij woonde toen aan de Ringbaan West 251, daarvoor aan het Wilhelminapark 106 en eerder op Goirke 75. Sinds zijn huwelijk met Maria Schoenmakers voerde hij ook haar familienaam in zijn ondertekening en adressering (Jos Mannaerts-Schoenmakers) waarschijnlijk omdat er meerdere J. Mannaertsen waren. Hij had een zwak voor auto's maar liet zich ook vaak van zijn sobere en degelijke kant zien. Hij staat (links) op de foto uit 1930 met in ieder geval drie van zijn zonen en rechts waarschijnlijk "Piet chauffeur" van Loon bij zijn Biuck. Eerder was Jos Mannaerts de eerste Nederlander die een Citroën bezat. Hierover heb ik op 5 oktober 2009 een stukje gestuurd naar het Brabants Dagblad, dat ik hieronder (onverkort) ook aan het Geheugen van Tilburg toevertrouw. Daarna nog enige achtergrondinformatie over dit "dossier".

De eerste Citroën

Afgelopen zaterdag werd in het Brabants Dagblad aandacht besteed aan het 90-jarig bestaan van het automerk Citroën, met de bekende "Eend" in de hoofdrol. Minder bekend is het dat de eerste Nederlandse Citroën in Tilburg rondreed. Die werd tijdens de Parijse autosalon van najaar 1919 bij André Citroën zelf besteld door Tilburger Jos Mannaerts (mijn opa). Omdat Citroën nog geen verkoopkanaal had in Nederland, trok Jos Mannaerts de stoute schoenen aan en ging er zelf een uitzoeken in Parijs. Hij viel voor een blauw vierpersoons open exemplaar van het type 10 HP (model Torpedo) waarin hij een proefrit mocht maken, gezeten naast een chauffeur in livrei.

Weer thuisgekomen werd snel het afgesproken voorschot overgemaakt, waarvan op 15 november 1919 een schriftelijke bevestiging uit Frankrijk werd ontvangen onder dankzegging en met de geruststellende verklaring dat de order door Citroën met de grootste zorg zou worden uitgevoerd binnen een levertijd van zes maanden. Mijn opa die haast niet meer kon wachten om zelf achter het stuur te kruipen deed nog een dringend verzoek om deze termijn in te korten, hetgeen werd beantwoord met de toezegging dat getracht zou worden om zijn order in de productie naar voren te halen. De levering vond op 31 maart 1920 plaats. Op deze dag werd de auto in een grote kist bij Mannaerts aan huis afgeleverd met de wielen er los bij. Toen alles in elkaar was geschroefd en er een blik benzine in was gegooid kon de opmars van Citroën in ons land beginnen, vanaf het Goirke!

(het bovenstaande is verkort overgenomen in het Brabants Dagblad van 7 okt. 2009)

De brieven en nota's die bij deze opmerkelijke transactie gemoeid waren werden door mijn opa lange tijd zorgvuldig bewaard. Rond 1973 heeft hij het "dossier" uiteindelijk afgestaan aan dhr. Riemer, directeur van de Autoschool in Driebergen, die hij goed kende omdat drie van zijn zonen deze school hadden gevolgd. Deze Riemer was bij zijn school uit liefhebberij een automuseum begonnen. Later, toen hij voor dit museum moest gaan betalen aan de gemeente heeft hij het weer opgedoekt. Het dossier van Jos Mannaerts is via een verkoping terchtgekomen bij een journalist die ze heeft verwerkt in een verhaaltje ter gelegenheid van 85 jaar Citroën in Nederland in 2004. Tot slot: het is niet helemaal zeker dat Jos Mannaerts als eerste in een Citroën door Nederland reed. Begin 1920 werd door de fabriek een importeur voor Nederland aangesteld.

Auteur: